مطالعه ای درباره بازگشت مهاجران به زادگاه های روستایی
مهاجرت معکوس راهی برای رونق باردیگر روستاها
مهندس وب: زندگی در شهرهای بزرگ همیشه چالش های خاص خودرا داشته است؛ اما در سالیان اخیر روندی جدید درحال ایجاد است؛ مهاجرت از شهرها به روستاها. این پدیده که به «مهاجرت معکوس» مشهور است، می تواند تأثیرات مهمی بر اقتصاد و توسعه مناطق روستایی داشته باشد. حال، پرسش اینجاست که چه عواملی موجب می شود افراد بعد از سال ها زندگی در شهر، تصمیم به بازگشت بگیرند و این روند چه پیامدهایی بدنبال دارد؟
به گزارش مهندس وب به نقل از ایسنا، مهاجرت از روستا به شهر همیشه یکی از خاصیت های بارز توسعه در کشورهای درحال رشد بوده است. در ایران نیز، این نوع مهاجرت در چند دهه گذشته روندی صعودی داشته و سبب کاهش جمعیت روستایی، افزایش مشکلات شهرنشینی و تغییرات گسترده در ساختار اجتماعی شده است. بااین حال، در دو دهه اخیر، روندی متفاوت در بعضی مناطق کشور مشاهده شده که در آن تعدادی از مهاجران تصمیم گرفته اند باردیگر به زادگاه های خود بازگردند. این نوع جابه جایی، که به مهاجرت معکوس مشهور است، می تواند نتایج مثبتی برای توسعه روستاها داشته باشد.
شهرستان نطنز نمونه ای از مناطقی است که این پدیده را تجربه کرده است. این شهرستان به علت موقعیت جغرافیایی خاص، نزدیکی به اصفهان، جاذبه های طبیعی و امکانات زیرساختی مناسب، موردتوجه مهاجرانی قرار گرفته که تمایل دارند از زندگی شهری فاصله بگیرند. بازگشت افراد به روستاها می تواند بر توسعه اقتصادی منطقه اثرگذار باشد، چونکه مهاجران معکوس به طور معمول سرمایه، دانش و تجربه ای را با خود به همراه می آورند که می تواند سبب شکوفایی کارهای اقتصادی روستایی شود. به این جهت، بررسی این روند و شناخت عوامل مؤثر بر آن از اهمیت زیادی برخوردار می باشد.
محمدحسین زارعی ابیانه، پژوهشگر گروه جغرافیای انسانی دانشگاه تهران، همراه با چهار همکار دیگر خود، تحقیقی را در این حوزه انجام داده است. هدف آنها بررسی نقش مهاجرت معکوس در توسعه اقتصادی روستاهای شهرستان نطنز بوده است. این مطالعه تلاش نموده تا مشخص نماید که چه عواملی سبب بازگشت افراد به روستاهای این منطقه شده و این روند چه تأثیری بر اقتصاد محلی داشته است.
پژوهشگران با انتخاب ۳۸۱ نفر از ۲۴ روستای شهرستان نطنز و استفاده از پرسشنامه، اطلاعات موردنیاز را جمع آوری کردند. آنها شش عامل را به عنوان فاکتورهای اصلی مهاجرت معکوس شناسایی نمودند و با تجزیه وتحلیل این داده ها، تأثیر هر یک از این عوامل را بر توسعه اقتصادی منطقه بررسی نمودند.
نتایج این پژوهش نشان می دهند که سرمایه گذاری، درآمد، امکانات رفاهی، وضعیت اشتغال و شرایط زندگی از مهم ترین عوامل اثرگذار بر مهاجرت معکوس هستند. در بین این عوامل، سرمایه گذاری بیشترین نقش را ایفا کرده است، به این معنا که خیلی از افرادی که به روستاها بازگشته اند، قصد دارند در حوزه های مختلف اقتصادی سرمایه گذاری کنند. در مقابل، عامل درآمد کمترین تأثیر را داشته است، برای اینکه خیلی از مهاجران معکوس به علت بازنشستگی یا دلیلهای شخصی به روستا بازگشته اند و وابستگی کمتری به فرصت های شغلی جدید دارند.
بر اساس این یافته ها، مهاجرت معکوس می تواند به عنوان یک فرصت برای توسعه روستاها درنظر گرفته شود. اگر برنامه ریزی مناسبی برای جذب و پشتیبانی از این مهاجران صورت گیرد، آنها می توانند به ایجاد کسب وکارهای جدید، افزایش اشتغال، رونق کشاورزی و توسعه گردشگری محلی کمک کنند. همچنین، بهبود زیرساخت ها و ارائه تسهیلات حمایتی از طرف دولت می تواند این روند را تقویت کند و مهاجرت معکوس را به یک راه حل مؤثر برای روبرو شدن با مشکلات روستاها تبدیل نماید.
پژوهش فوق همین طور به این مساله اشاره می کند که خیلی از مهاجران معکوس به علت بهبود امکانات رفاهی و افزایش امنیت در مناطق روستایی، تصمیم به بازگشت گرفته اند. ساخت جاده های مناسب، ارائه وام های نوسازی مسکن و ایجاد فرصت های شغلی پایدار از عواملی هستند که می توانند این روند را تسریع کنند. علاوه بر این، دلبستگی به زادگاه و تمایل به داشتن سبک زندگی آرام تر، از دیگر دلیلهای مهم برای بازگشت به روستاها محسوب می شوند.
نتایج این مطالعه در فصلنامه «پژوهش های جغرافیای انسانی دانشگاه تهران» انتشار یافته اند. این نشریه یکی از معتبرترین مجلات علمی کشور در عرصه مطالعات جغرافیایی است و به انتشار پژوهش های علمی در حوزه های در رابطه با توسعه انسانی و جغرافیای اقتصادی می پردازد. انتشار این مطالعه در این مجله، اهمیت موضوع مهاجرت معکوس و اثرات آن بر توسعه اقتصادی را بالاتر از پیش برجسته می کند.
منبع: webengineers.ir
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب